بررسی نظریه توسعه ملاک در قاعده تبعیت

نویسندگان

محمد صادق مزینانی

پژوهشگر سطح چهار حوزه علمیه قم بلال شاکری

محقق و پژوهشگر حوزه (نویسنده مسئول)

چکیده

درباره قاعده تبعیت احکام از مصالح و مفاسد، این سؤال مطرح است که: »آیا ملاکات احکام، تنها در متعلق حکم است، یا ممکن است در غیر از متعلق نیز وجود داشته باشد؟« برخی بر آنند که احکام شرعی منحصراً تابع ملاکات موجود در متعلق هستند; اما به نظر متأخران، احکام علاوه بر تبعیت از ملاکات موجود در متعلق، ممکن است تابع ملاکات در غیرمتعلق نیز باشند. با بررسی ادله، مشخص می‏شود که نظریه دوم، تکامل نظریه اول بوده است و با توجه به مطرح نبودن برخی اقسام حکم شرعی نزد قدما، ایشان احکام را تابع ملاکات موجود در متعلق می‏دانسته‏اند; اما با طرح اقسام مختلف حکم نزد متأخران، این سؤال مطرح شد که در چنین احکامی، ملاک در چیست؟ ایشان نظریه قدما را تکمیل کرده، به این نتیجه رسیدند که ممکن است ملاکات احکام در غیر از متعلق باشد و خداوند برای مصالح و مفاسدی در غیرمتعلق، برخی احکام را جعل کرده باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسى نظریه توسعه ملاک در قاعده تبعیت

درباره قاعده تبعیت احکام از مصالح و مفاسد، این سؤال مطرح است که: »آیا ملاکات احکام، تنها در متعلق حکم است، یا ممکن است در غیر از متعلق نیز وجود داشته باشد؟« برخى بر آنند که احکام شرعى منحصراً تابع ملاکات موجود در متعلق هستند; اما به نظر متأخران، احکام علاوه بر تبعیت از ملاکات موجود در متعلق، ممکن است تابع ملاکات در غیرمتعلق نیز باشند. با بررسى ادله، مشخص مى‏شود که نظریه دوم، تکامل نظریه اول بوده...

متن کامل

استثنائات قاعده تبعیت عقد از قصد در فقه مذاهب اسلامی

یکی از قواعد معروف فقهی، قاعده «تبعیت عقد از قصد» است که در فقه امامیه از آن با عبارت «العقود تابعة للقصود» تعبیر می‌شود. فقهای اهل‌سنت از این قاعده با تعبیری کلی‌تر و تحت عنوان «الأمور بمقاصدها» یاد می‌کنند. اگرچه این قاعده در همه عقود و ایقاعات جریان دارد، ولی مواردی هم وجود دارد که قاعده مذکور در آن جاری نمی‌شود. با توجه به اراده باطنی و ظاهری و اینکه رویکرد مذاهب در هنگام تعارض این دو اراده...

متن کامل

تعیین روایی ملاک مقیاس تبعیت از رژیم دارویی موریسکی در بیماران دیابتی نوع دو

مقدمه: عدم تبعیت از درمان در بیماران دیابتی منجر به کنترل ضعیف قند خون و افزایش خطر ابتلا به عوارض مزمن دیابت، بستری شدن در بیمارستان و مرگ‌ومیر می‌شود. میزان مناسب هموگلوبین گلیکوزیله به‌عنوان شاخص مدیریت مؤثر بیماری دیابت در نظر گرفته می‌شود. هدف این مطالعه بررسی روایی ملاک مقیاس تبعیت از درمان موریسکی با استفاده از میزان هموگلوبین گلیکوزیله بیماران دیابتی نوع دو است. روش: در این مطالعه روش‌ش...

متن کامل

ملاک تشخیص حکم از حق در نظریه های فقهی

مسئله اشتباه بین حق و حکم و راه‌حل‌های ارائه شده در راستای حل این مشکل، از جمله مباحث مهم و بنیادین در حوزه فقه و حقوق و نیز سایر حوزه‌های علوم انسانی مرتبط از قبیل اخلاق و سیاست است. پیرامون اصول و روش‌های تشخیص حق از حکم و آثار حقوقی متفاوت و متمایز آن‌ها، دیدگاه‌ها و نظریات مختلفی ارائه گردیده است که از میان آن‌ها پنج نظریه مطرح به عنوان شاخص‌ترین دیدگاه‌ها در این زمینه را مورد تأمل قرار داد...

متن کامل

تعیین روایی ملاک مقیاس تبعیت از رژیم دارویی موریسکی در بیماران دیابتی نوع دو

مقدمه: عدم تبعیت از درمان در بیماران دیابتی منجر به کنترل ضعیف قند خون و افزایش خطر ابتلا به عوارض مزمن دیابت، بستری شدن در بیمارستان و مرگ ومیر می شود. میزان مناسب هموگلوبین گلیکوزیله به عنوان شاخص مدیریت مؤثر بیماری دیابت در نظر گرفته می شود. هدف این مطالعه بررسی روایی ملاک مقیاس تبعیت از درمان موریسکی با استفاده از میزان هموگلوبین گلیکوزیله بیماران دیابتی نوع دو است. روش: در این مطالعه روش ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی فقه (کاووشی نو در فقه اسلامی)

جلد ۲۰، شماره ۷۶، صفحات ۹۶-۱۱۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023